Małachowskiego RVLTN

Koncepcja urbanistyczno-architektoniczna zagospodarowania obszaru pokolejowego zlokalizowanego wzdłuż ulicy Małachowskiego we Wrocławiu.

Założenia ogólne

Zaprojektowany układ pozwala na stworzenie jednolitego organizmu tkanki miejskiej o zróżnicowanych i działających w symbiozie funkcjach, powiązanego funkcjonalnie i przestrzennie wewnętrznie i z obszarami zewnętrznymi. Dzięki usunięciu barier pomiędzy poziomem „dolnym” projektowanego placu z zielenią i poziomem „górnym” dawnych peronów oraz nadwieszeniom w projektowanych obiektach możliwe jest wykreowanie spójnej przestrzeni publicznej, której towarzyszą funkcje społeczne, kulturalne, rekreacyjne, komercyjne i mieszkaniowe. Położono nacisk na tworzenie zróżnicowanych przestrzeni publicznych, zachęcających do spędzania aktywnie czasu jak i odpoczynku wśród zieleni dla różnych struktur wiekowych i w różnych porach dnia i roku. Uwzględniono i zbalansowano potrzeby mieszkańców, użytkowników i właścicieli (podmiotu publiczne, prywatne), zaś hybrydowe obiekty kubaturowe o skali wynikającej z aktualnego kontekstu urbanistycznego, uwzględniają potrzeby wszystkich użytkowników i pozwalają na uniknięcie „monokultury”. Atrakcyjne i zróżnicowane formy zieleni ekstensywnej i intensywnej stanowią istotne dopełnienie całego układu, łączące wszystkie obszary.

Układ funkcjonalny

Przewidziano zespół funkcji, które zapewnią możliwość funkcjonowania obszaru o różnych porach dnia. Przemieszanie funkcji komercyjnych, ze społecznymi, kulturalnymi, gastronomicznymi, oraz zabudową mieszkaniową (mieszkania pod wynajem z funkcja społeczną) oraz uzupełnienie zabudowy poprzez dobudowy nowych kubatur, nadbudowy oraz dobudowy zielonych ogrodów do budynków, pozwolą na stworzenie dobrze działającej tkanki urbanistycznej. Uwzględniono strefowanie przestrzeni publicznych, semi-prywatnych i prywatnych, które pozwala na uzyskanie optymalnych warunków użytkowania dla wszystkich stron.
Wszystkie obiekty zlokalizowano wokół placu publicznego, którego naturalnym przedłużeniem – dzięki zapewnieniu odpowiednich intensywnych połączeń – będzie obszar wyniesionych peronów. Przestrzeń publiczna, zamknięta szpalerem drzew od strony ul. Małachowskiego, stanowi strefę wejściową do wszystkich obiektów i atraktor urbanistyczny. W celu wykluczenia wtórnego grodzenia terenów i zachowania ciągłości urbanistycznej i komunikacyjnej terenów proponuje się wykorzystanie przyziemi nowych budynków jako przestrzeni publicznych poprzez częściowe nadwieszenie budynków na placem. W powiązaniu z ogólnymi wskazaniami w zakresie wielkości i wysokości brył, pozwoli to na uzyskanie atrakcyjnych obiektów o funkcjach usługowych (biura, hotele, itp.) przy zachowaniu publicznej funkcji głównego placu. Obręb dawnych peronów stanowi przestrzeń publiczną dedykowaną funkcjom rekreacyjnym, gastronomicznym i wystawowym.
Przewiduje się, iż budynek Poczty będzie funkcjonował jako obiekt hybrydowy, łączący na dwóch pierwszych kondygnacjach funkcje usługowe i społeczno-kulturalne o otwartym charakterze, powiązane z wyniesionymi peronami (, zaś na kondygnacjach powyżej funkcje usługowe typu biura, hotel, itp. Taki układ – z uwzględnieniem możliwości uzupełnienia kubatury o dwie kondygnacje – pozwala na znalezienie inwestora prywatnego lub inwestycję w trybie PPP. Nowe budynki usługowe (komercyjne) powinny podobnie uwzględniać zlokalizowanie w poziomie parteru i pierwszego piętra funkcji otwartych, zaś funkcje biurowe powinny zostać zlokalizowane na kondygnacjach powyżej 2 kondygnacji nadziemnej. W budynku dawnego dworca Kolei Górnośląskiej przewiduje się umiejscowienie strefy społeczno-kulturalnej (galerie, warsztaty, centrum promocji, NGO, sklep z lokalnym rękodziełem, małe biura pod wynajem, itp.) w skrzydle wschodnim oraz schroniska/noclegowni im. Św. Brata Alberta w skrzydle zachodnim.
W kwartale zlokalizowanym w pobliżu skrzyżowania ul. Małachowskiego i gen. Dmowskiego, w kamienicach uzupełnionych o dodatkowe obiekty, przewiduje się możliwość stworzenia strefy mieszkaniowej budownictwa społecznego i na wynajem. W ramach otwartego systemu możliwe jest wprowadzenie dowolnych, zmiennych w czasie, funkcji odpowiadających na oczekiwania użytkowników budynku lub zapotrzebowanie społeczne, wynikające z lokalizacji obiektu. Wszystkie funkcje publiczne i semi-publiczne powinny zostać zlokalizowane na poziomie, dostępnego z poziomu terenu, parteru. W wypadku zabudowy uzupełniającej funkcje publiczne powinny obejmować przestrzenie wspólne dla mieszkańców i społeczności sąsiednich budynków (świetlice, pracownie, przedszkola, centra aktywności lokalnej, ewentualne niewielkie lokale użytkowe), zaś funkcje semi-prywatne, zarezerwowane do użytkowania wyłącznie przez mieszkańców, mogą obejmować: klub mieszkańca, pralnię, wspólną jadalnię lub kuchnię, itp. Rodzaj i układ poszczególnych rodzajów funkcji powinien zostać ustalony na podstawie planowanego sposobu użytkowania obiektu (kooperatywa, co-housing, selfmade) przy współpracy z przyszłymi mieszkańcami. Funkcje zewnętrzne powinny uwzględniać potrzeby społeczności lokalnej.
Wzdłuż ulicy Dmowskiego, w obrębie strefy mieszkalnictwa społecznego, przewiduje się lokalizację drobnych usług (bar mleczny, bar mleczny, lodziarnia, warzywniak, sklep spożywczy, piekarnia, herbaciarnia, fotograf, szewc, weterynarz, sklep rowerowy z serwisem, kwiaciarnia, księgarnia, poczta, kiosk, pralnia, fryzjer, galeria, sklep spożywczy, itp.), które pozwalają na stworzenie lokalnych miejsc pracy oraz tworzą lokalną społeczność. Zapotrzebowanie na tego typu usługi zapewnią pobliskie, istniejące i aktualnie wznoszone, budynki mieszkaniowe, zaś możliwość zastosowania czynszu regulowanego w obiekcie społecznym , może pozwolić na odpowiednie sprofilowanie rodzaju i charakteru usług.